viernes, 1 de marzo de 2024

Bertako zuhaitzen landaketa herrikoia andoaingo herri lurretan

 


Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearrak zuhaitz landaketa herrikoia antolatu du martxoaren 2an.  Landaketa Leitzarango bailara dagoen Muntto tontorraren magalean egingo dugu, Andoaingo Mendiak izeneko herri lurretan.

Landaketak bi helburu nagusi ditu:

-          Basoen garrantziaz kontzientzia hartzea, egoera onena  egoteak gizarteari ematen dizkion onura ugariaz jabetu gaitezen.

-          Orain  arte herri lurrak kudeatzeko era aldaketak aldarrikatzea.

Aurreneko puntuari dagokionean, basoak betetzen dituzten funtzioei ekosistemikoak esaten zaie eta nagusienak: CO2 oxigeno eta biomasa bilakatzea, klimaren gorabeheren ondorioak apaltzen laguntzen du, ura araztu eta erregulatzen laguntzen du, uholde naiz luizi arriskuak arindu, gordailu genetikoa da, egurra ekoizten du, aisigune bihurtzen da… Pentsa guzti horiek dirutan itzuli behar bagenitu…




Andaoingo mendietako pinudia

Bestalde, ziurrenik herritar askok ez dute jakingo Andoaingo Udala 668 ha-ren jabe dela Leitzaranen, horietatik gehienak Onddo-Aizkorriko mendien magalean eta Ubaran errekaren bailaran daudenak.  Andoaingo Mendiak bezala ezagutzen dira, kudeaketaz Gipuzkoako Foru Aldundia arduratzen da eta herri onurako mendiak bezala izendatuta daude. Izendapen horren ondorioetako bat basoen funtzio ekosistemikoak era egokian  betetzeaz ziurtatzea da.

Eta hori gaur egun ez dela gertatzen uste dugu guk. Izan ere, egun bertako espezieak %20 baino ez dira heltzen eta kanpokoak berriz, gehienak koniferak -460 ha-tik gora- %71 gainditzen dute ( gainontzekoak mendiko belardiak dira). Gainera sail gehienak etekina lortzeko asmoz kudeatzen direnez, maiz erabat soiltzen dira sailak, baso helduak  izatera iristeko aukera errotik zapuztuz, haizearen higadurari bidea libre utziz, baita euri urarenari ere, inguruko bizidun guztietan desoreka eragin…

Guzti hau kontuan hartuta, Udalari eskatu diogu Andoaingo Mendien kudeaketan zuzenki parte hartzea eta kontserbazioaren aldeko apustua egin dezala, ustiaketarena alde batera utziz.

Baso mistoa Andoaingo Mendiak. Guk nahiago dugu halako irudi gehiago ikustea.


Bide horretan, landaketa 1,9ha-ko zaharkitutako pinudi zen batean egingo dugu, auzolanean lurzoru horren heren batan pagoak eta haritzak landatuz. Sailaren prestaketa lanez eta landareez Gipuzkoako Foru Aldundia arduratu da. Horrela kudeaketan eskatzen dugun norabide aldaketa aldarrikatu nahi dugu, nahi duen andoaindar guztiak parte har dezakeelarik.

Esan bezala, martxoaren  2an larunbatez egingo dugu landaketa horretarako Otitan (tunelaren ondoan) goizeko 9:00 geratu gara. Ordubeteko ibilbidea dago eta mendiko arropa eta botak eramatea gomendatzen dugu. Guk jan edanak eramango ditugu baita tresnak ere. Hala ere, norbaitek aitzurra edo/eta palaren bat badu ekartzea gomendatzen dugu. Bukatzeko adierazi, 688662532an izena eman dezakezuen whatsapp talde bat dugula edozein galdera egiteko edo azken berrien unean-unekoak jasotzeko.

Bizitzeko Andoain eraikitzen!  Bizitzeko Lurra eraikitzen!

Eguzki Talde Ekologista eta Antunuklearra, otsailaren 28an.

Oharra: “Andoaingo Mandien Antolamendu Plana” izeneko txostenetik eta “EAEko Baso Inbentario”tik ateratakoak dira.

martes, 25 de julio de 2023

Itsasoa Andoainen ere hasten delako!

 2019 ezkeroztik “Itsasoa hemen hasten da lelopean” kanpaina bat egiten ari gara Euskal Herriko herri askotan zehar itsaso naiz ibaietako hondakinen kopurua murrizteko asmoz. 

Kanpaina horren barruan hainbat jarduera egiten ari gara: sensibilizazio kanpainak, hondakin bilketak ( ibaia, erreka naiz itsas bazterrean) eta neurri zehatzak proposatu. 

Andoainen hainbat urtetan ibai garbiketak antolatu ditugu kanpaina honi hasiera eman aurretik eta kasu honetan neurri zehatzen proposamenean zentratu nahi genuke.





Proposamena zubietako eta barandetako behealdetan saretxo metalikoak ezartzea, hondakinak ibaira erortzea ekidin eta ibaia zein itsasoa babesteko.

Gogoratu behar dugu 2022ko martxoan eskaera egin genuela saretxoak jartzeko Andoaingo udalari, hala nola, elkarlanerako deia luzatu genien. 2022ko uztailean hasi ziren saretxoak ezartzen Santakrutz zubiaren inguruan. Aipatu beharrean gaude erabilitako materiala (saretxoak) ezoikoa dela, ezagutzen ditugun hamarnaka adibidetan ez dugu halakorik ikusi eta zalantza handiak eragiten dizkigu nagusiki, sergurtasunari dagokionean. Edonola ere, ordundik ez da ezer gehiago ezarri, nahiz eta udalarekin harremanetan izan garen hau gauzatzeko.


Ikasturte berrian lan honi berrekingo diogu. Herriko gainerako zubien barandak babestu gabe daude. Eta Makaldegiko inguru guztian ez da irtenbiderik gauzatu gaur gaurkoz.
 
Horiek izango dira gure helburuak irailetik aurrera.

Gogoratu itsasoa Andoainen ere hasten dela. Oria eta Leitzaran ibaiak babesteko saretxo metalikoak!


Eguzki 2023 uztaila.

domingo, 30 de abril de 2023

BAJADA DE RIO EN FAVORDE UNA VERDADERA PROTECCION DEL LEIZARAN

 Como viendo siendo habitual por estas fechas, el 29 de abril hemos celebrado una nueva bajada del Leitzaran, convocada por Eguzki. Este descenso, además de ser una iniciativa festiva dentro del programa fiestivo de Santa Cruz, la reivindicación tiene tanta importancia como la fiesta.

El Leitzaran, tanto río y como valle, son queridos para los andoaindarras También es reconocido su valor por diversas instituciones, lo que ha llevado a que esté protegido legalmente: Biotopo Protegido, ZEC (espacio de especial concertación), miembros de la red Natura 2000…

En cuanto a las reivindicaciones, están relacionadas con los problemas tanto del valle como del río Leitzaran y la verdad es que en los últimos años no faltan problemas en torno al Leitzaran.

Saneamiento. Los problemas de saneamiento del río Leitzaran han sido durante años el tema central de las exigencias. Afortunadamente, los problemas más graves se han ido resolviendo o canalizando, pero queda todavía algún vertido que no ha sido conducido al colector (y a través de él a la depuradora).

Turistificación. Este riesgo ha aumentado en los dos últimos años: la tirolina de Otieta, el proyecto hostelero y los que por desgracia vendrán. Estos proyectos se están llevando a cabo sin tener en cuenta las figuras de protección, no muestran interés alguno por mantener los valores ambientales propios del Leitzaran, el objetivo es simplemente, como sacar partido económico al Leitzaran.

Protección de los ríos. También se ha solicitado al Ayuntamiento la instalación de rejillas en las barandillas para evitar la caída de pequeños desechos en los ríos Leitzaran y Oria. Tras haber dado un primer paso en este tema el año pasado, en los presupuestos de este año la Junta de Gobierno de Andoain no ha previsto ni un céntimo.

A pesar de que en la resolución de estas reivindicaciones tienen que ver otras instituciones, el Gobierno Municipal de Andoain, integrado por el PSE y el PNV, es el máximo responsable en unos temas y el promotor en otros. En consecuencia, solicitamos al Ayuntamiento de Andoain:

• Acabar definitivamente el saneamiento de Leitzaran.

• Que se retire la tirolina de Otieta, que se paralic el proyecto de hostelero del mismo lugar y que, tomando como base las medidas protectoras del Leitzaran, se replanteen esos proyectos y los que surjan.

• Teniendo en cuenta las medidas de protección, también se solicita la declaración de Parque Natural del Leitzaran.

• Instalación de rejillas de protección en Leitzaran y Oria ( mantenemos nuestra propuesta de colaboración).

En la bajada nos hemos reunido unas 30 personas y la iniciativa ha ido en un buen ambiente, pensando en las fiestas y en el apoyo del Leitzaran.

Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra, Andoainen apirilaren 29an.



LEITZARANEN BENETEKO BABESAREN ALDE, ERREKA JAITSIERA

 Urtero lez , apirilaren 29an, Eguzki Talde Ekologistak deituta, Leitzaranen jaitsiera berri bat ospatu zen. Jaitsiera hau, Santa Krutz jaien barruan ospatzen den festa giroko ekimen bat bada ere, aldarrikapena festak adina garrantzi du.

Leitzaran, andoaindarrentzat ibaia eta haran maitatua da baina baita legez babestua ere, osatzen duen habitatak duen garrantziagatik: Biotopo Babestua, KBG (kontsarbazio bereziko gunea), Natura 2000 sareko partaide…

Aldarrikapenei dagokionean, Leitzaran ibaia naiz haranaren arazoak hartu ohi ditu kontuan eta egia esan, azken urte hauetan ez da arazorik falta Leitzaranen inguruan.

Saneamendua. Leitzaran ibaiaren saneamendu arazoak urtetan izan da eskakizunen gai nagusi. Zorionez, arazo larrienak konponduz edo bideratuz joan dira baina bada gelditzen da oraindik kolektorera (eta horren bidez araztegira) bideratu ez den isurketaren bat.

Turistifikazioa. Arrisku hau handitu egin da azken bi urte hauetan: Otietako tirolina, ostalaritza egitasmoa eta zoritxarrez etorriko direnak. Egitasmoa hauek, babes izendapenak kontuan izan gabe egiten ari dira, Leitzaranek berez dituen ingurumen balioak mantentzeko inongo interesik ez dute erakusten, soilik nola etekina atera Leitzarani.

Ibaien babesa. Leitzaran eta Oria ibaietara hondakin txikiak erortzea saihesteko, barandatan saretxoak jartzea ere eskatu diogu Udalari. Gai honetan iaz lehen pausotxo bat eman ostean, aurtengo aurrekontuetan ez du xentimo bat bera aurreikusi Andoaingo Gobernu Batzordeak.

Aldarrikapen guti hauetan beste instituzio batzuk zerikusia badute ere, PSEk eta EAJk osatzen duten Andoaingo Udal Gobernua da arduradun nagusia gai batzuetan eta bultzatzaile besteetan. Ondorioz, Andoaingo Udalari eskatzen diogu:

- Leitzarango saneamendu amai dezala behingoz.

- Otietako tirolina dagoen lekutik kendu dezatela, hostaleritza egitasmoa geratu eta Leitzaranen babes neurriak oinarri hartuta, egitasmo horiek eta letozkeenak berpentsatu.

- Babes neurriak gogoan, Leitzaran Natur Parke izendatzea ere eskatzen dugu.

- Leitzaran eta Oria babesteko saretxoak jartzea ( gure elkarlanerako asmoak bere horretan darrai).

Jaitsieran 30 bat lagun bildu gara eta giro ederrean joan da ekimena, jaiak eta Leitzaranen babesa gogoan.

Olazarren talde argazkia




sábado, 1 de abril de 2023

ANDOAINGO UDALAK IBAIEN KUDEAKETA TRAKETSA EGITEN DU


 Andoainen baditugu ibai, erreka eta errekasto desberdinak eta jakina da hauek izatea zeinen garrantzitsua den denontzat. Sarri ibai ertzak naiz ibilguak zikinak egoten dira, gizakiaren ihardunaren ondorioz. Ibai zein errekak garbi mantentzea guztion ardura da. Alde batetik herritarrona, zeintzuk hondakinekin jokabide sendoa izan behar dugun, sortzea saihestuz eta sortzen direnean dagokion lekuan utziz edo isuriz; beste alde batetik erakunde desberdinena, zeinak baliabideak eskaini behar dituzten ibai ekosistemak mantentzeko eta ondo ez badaude hobetzeko. Horien artean legoke, egoera ikusita, ur ibilguaren garbiketa profesionala egitea eta babes neurriak hartzearena ibai-inguruak garbi mantentzeko, ibaiak, errekak eta azken finean itsasoa babesten laguntzen dugulako.

Eguzkitik badaramatzagu lau urte “Itsasoa hemen hasten da” kanpainaren bitartez Euskal Herriko herri desberdinetako udaletxeekin elkarlanean, ibai-inguruetako baranden azpikaldeetan saretxo metalikoak jartzera bultzatuz, horien bidez hondakinak ibaietara eror ez daitezen ekiditeko.



Andoainen, Udal langileak, ibaia aldean pilatzen ziren hondakin kopuru handia ikusirik, sare bat jarri zuten Makaldegiko aterpearen atzeko barandan lehenengo aldiz. Ekimen hori eta gure kanpaina uztartuz, 2022-ko martxoan Udaletxeari proposamen eta elkarlan deia egin genion, sareen erabilera zabaltzen joateko. Azkenean, 2022ko uztailean saretxo batzuk, Santakrutz zubian eta espigoi inguruan, ezarri ziren. Guk, albistea jakindakoan pozez hartu genuen, baita publikoki horrela adierazi ere, baina jarri zutena ikusitakoan ez ginen bat ere gustura geratu. Batetik jarritako sare mota arriskutsua iruditzen zaigulako: orain arte Euskal Herriko herri ezberdinetan 10-15zmko zokalo bat jartzen ikusi dugu, zokalo horiek zulo ugari dituzte urik ez pllatzeko baina Andoainen oilategietako itxituretan erabiltzen den moduko sarea erabili dute 80-100 zentimetrokoa eta hatza sartzeko moduko zuloekin, zinez arriskutsua gure ustez. Bestetik, espigoian jarritakoak uholde arrisku handiko inguruan jarri zirelako eta guk bultzatzen ditugun 10-15zmko zokaloak arazorik sortzen ez badute ere, 80-100zmkoak hesi edo presa efektua eragin dezaketelako. Bigarren arazo hau aste batzuk geroago konpondu zuten. Gaiari jarraipena eman behar omen zioten baina ordundik ez da beste ezer jarri, nahiz eta eskaera desberdinak egin dizkiogun Udaletxeari.

Jarraipena egitearen bidetik, Udalari Aldundiak urtero banatzen dituen laguntzen 2023ko deialdiaren berri eman genion. Bi laguntza mota: ibai bazterrak eta ibilgua garbitzeko bat eta hondakinak ibaira ez isurtzeko babesak jartzeko bestea. Gure harridurarako laguntzak ez dira eskatu. Andoainen eremu asko daude bai babesteko, herriko zubi guztietako baranden azpikaldeak edota Bekoplazako paseo berriko inguruak esaterako, baita ibai eremuak garbitzeke ere. Babes neurriak ezartzen hasiak ginela ez dugu ulertzen zergatik ez diren laguntza hauek eskatu babes neurriak jartzen jarraitzeko, kontuan izanik ibai ibilguak hondakin zurrunez garbi mantentzea Udalaren betebeharra dela.




Bide horretan, martxoaren 25ean egindako ibai garbiketa deialdia aipatu gabe ezin dugu utzi. Guk ere erabiltzen ditugun horrelako ekimenak, egokiak dira herritarren sentiberatasuna lantzeko eta bide batez hondakin batzuk ibai ibilgutik jasotzeko, horregatik gure erabateko onarpena dute bertan parte hartu zuten herritarrak eta egindako lanak. Ezin gauza bera esan Udal Gobernuari buruz: sensibilizazioa ondo dago baina neurri zehatzak ere hartu behar dira eta aurrekotu naiz dirulaguntza bidez dirurik aurreikusi ez dutenez, ez da inongo neurririk hartuko. Aurten, aurreko hiru urteak bezalaxe, gure herriko ibaiak hondakinez beteta eta babes neurri berririk gabe jarraituko dute.

Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra, 2023 apirilean.

jueves, 21 de julio de 2022

Saretxo metalikoak ezartzen hasi dira.

 Azkenen Andoaingo Udala ezartzen hasi da saretxo metalikoak baranden azpikaldetan.

2021eko otsailean Ipar Haizea plataformak Andoaingo Ituna sustatu zuen herriko alderdi guztuekin eta hainbat eragile sozialekin, tartean Eguzki. Hor sareen ezarketa eskatzen zen. 2022ko martxoan Eguzki talde ekologistak eskaera zehatza egin zuen saretak ezartzeko eta azkenean gaur hasi dira ezartzen.

Aiurri aldizkaritik hartutako irudia.

Gogoratu plastikoen isurketa eta itsasoen kutsadura gure herriko ibai zein erreketan hasten direla. Hondakinak lurrera botatzeaz uzten degun bitartean, saretxo hauek gure ibai ertzak babestuko dituzte.

2021eko "Aldaketaldia" kanpainako irudia.


Saretxoak herri guztietan!

2022ko uztailaren 21a.

Andoaingo EGUZKI

lunes, 4 de julio de 2022

PROYECTO DE HOSTELERÍA EN PLENO BIOTOPO DE LEITZARAN

En el pleno ordinario del 30 de junio del Ayuntamiento de Andoain, uno de los puntos  a tratar fue el proyecto de hostelería y restaurante promocionado por la enpresa Ottitta-Leitzaran.

A pesar de que los miembros de Eguzki no pudimos estar en la sesión plenaria, seguimos la propuesta de aprobación y el debate con interés, el cual nos pareció verdaderamente decepcionante.

Lo consideramos decepcionante, ya que en dicho pleno, considerando sus especiales condiciones, si necesita un proyecto de ese tipo o si la ubicación es la adecuada o cuestiones similares. Las intervenciones de los diversos partidos políticos, si limitaron, en gran medida, a debatir cómo debe gestionar el Ayuntamiento  este tipo de temas. Hubo una salvedad que nos generó un poco de interés que fue al poner en duda el modelo de gobernanza del PSE y PNV, sobre su actitud excluyente sobre la opiniones de la ciudadanía y organismos populares y asociaciones.



En nuestra opinión, previo a la decisión que se planteó en el salón de plenos, habría que realizar un debate básico con sus posteriores decisiones sobre la gestión, uso y objetivos del Biotopo Protegido Leitzaran. Y en esas decisiones el Ayuntamiento de Andoain tiene mucho que ver y mucho que decir, estando el acceso principal al valle y al entorno protegido en Andoain.

Se repite la falta de debate de criterios estratégicos.

Lo cierto es que, al igual que sucedió el año pasado con el proyecto de Tirolina y Vía de Ferrata, no se centran en el fondo del tema, puesto que continuan dejando de lado los ejes del debate estratégico planteados para aquel proyecto.

Y cuando hablamos de debates estratégicos nos referimos a clarificar y decidir los criterios para ser capaces de responder a preguntas como:

 

-  ¿Dónde hay que ubicar la zona de recepción y/o acceso al Leitzaran?

- ¿Por qué no en Lizarkola (emplazamiento de la fábrica de Galgo Paper o Papelera Leitzaran)?

- ¿A qué objetivos y necesidades deben responder las infraestructuras a implantar en este espacio? ¿Debe de ser lugar de recepción, espacio de ocio, de hostelería y/o restauración?

- ¿Deben ser propiedad y/o actuaciones públicas?

- En caso de que la actividad no se lleve a cabo por una entidad pública o la propiedad no sea pública ¿Se les condiciona el uso? ¿Cuáles son las condiciones?

- ¿Cómo se garantiza la accesibilidad?

- ¿Cómo se gestionarán los vehículos? ¿Se les restringe el acceso?

-¿Hay que limitar el número de visitantes? En su caso ¿Con que criterios?

 

En este sentido, la ordenación y regulación del denominado Parque de Leitzaran (que incluye Otieta, Olazar, etc.) debíó haber sido beneficioso, ya que con las normas aprobadas inicialmente, sería imposible la construcción de la tirolina actual y, tal vez, el proyecto de la empresa Ottitta-Leitzaran. Pero en cuanto se aceptaron, los grupos municipales empezaron la tramitación para cambiarla, desvirtuándola.

 

En consecuencia, de la misma manera que afirmamos que para mantener los valores de Leitzaran, Unanibia no era el lugar adecuado para ubicar la tirolina, ahora tenemos claro que veremos la llegado de proyectos en cascada, que compartirán una característica en común: ninguna de ellas tendrá como objetivo prioritario mantener o mejorar los valores de Leitzaran, que es para lo que se declaró biótopo protregido; más bien al contrario, utilizarán esa etiqueta para obtener beneficios económicos y políticos.

 

No hay que olvidar que cuando a un medio natural se le otorga una declaración de protección se hace porque ese medio posee unos valores naturales no habituales, interesantes y característicos por los que se deben contribuir a su mantenimiento o mejora. Y las decisiones que viene tomando el Ayuntamiento de Andoain desde hace tiempo para nada van en esa dirección.

 

Dicho lo cual, Eguzki no está actuando en contra de una actividad concreta, ni en el caso de la tirolina+vía  ferrata, ni tampoco en esta ocasión, sino en favor de la conservación de un medio natural importante y sensible, así como un uso adecuado y concreto del suelo.

 

En resumen, exigimos:

-Desestimar o cuando menos congelar el proceso de aprobación inicial del proyecto a desarrollar en la central de Otita.

-Sobre el uso del Biotopo Protegido Leitzaran, llevar a cabo un plan de medidas proteciión y gestión con urgencia.

-Este planeamiento debería incluir el proyecto de creación de parques periurbanos en el municipio.

-No adoptar decisiones de calado antes de la ejecución o entrada en vigor del planeamiento.

-Y por supuesto, garantizar la participación de todas las instituciones que lo requieran y de la ciudadanía que lo desee.

 

 

Eguzki Grupo Ecologista y Antinucleara 4 de julio de 2022.

 

 

eguzki_captura